top of page
Zoeken
Foto van schrijverTiny Meuleman

Hoe ontstaan mijn emoties en waar worden ze ‘gemaakt’?

Emoties en onze hersenen


Emoties

Het woord zegt het al. E-motie= 'Energy in Motion', energie in beweging.

Letterlijk bestaat onze emotie, uit onze lichamelijke sensaties als er bepaalde gevoelens door ons heen stromen. Je zintuigen geven signalen door, die worden omgezet in emoties. Door iets te ruiken, proeven, voelen, zien of horen komt er een reactie in je lichaam.


Emoties voel je vaak sterk en onverwachts. Het zijn ook vaak reacties op dingen die je eigenlijk niet begrijpt. Bijv. je wordt geraakt of wordt boos en voelt dat je lijf begint te reageren. Het begint te verkrampen, je hartslag stijgt, je handen voelen zweterig enz. Je lichaam reageert je gevoel af, als een soort ontlading. Weet dat gevoelens en emoties een doel hebben. Namelijk, dat ze jou als mens in beweging willen zetten om de situatie om te keren, naar eentje waarin je je beter voelt.


Wat doe jij met jouw negatieve emoties?

Veel mensen hebben moeite om te luisteren naar hun gevoelens en emoties, zeker als deze negatief voelen. Vooral bij angst, schaamte of schuldgevoel zijn we geneigd deze weg te drukken of te negeren. Dat kan tot gevolg hebben dat ze gaan vastzitten in je lichaam, waardoor je allerlei problemen kunt krijgen, zowel op psychisch als fysiek vlak.

- Angst wil namelijk gedragen worden

- Verdriet wil getroost worden

- Boosheid wil aankomen en gehoord/ gezien worden

- Schaamte wil bevrijd worden

- Schuldgevoel wil begrip en zelfcompassie

- Vreugde wil gedeeld worden

enz..

Hoe zit bij jou? Hoe reageer jij op wat je voelt?

- Pas jij je emotie aan op het gedrag van andere mensen? of andersom:

- Laat jij je leiden door je emotie in aanwezigheid van andere mensen?

- Hoe uit jij jouw emoties?

- Doe je dit verbaal of fysiek? Of uit je ze niet en houd je ze binnen en slik je ze weg?


Hoe ontstaan emoties in onze hersenen

Om dit te begrijpen, eerst even wat uitleg over jouw hersenen:

Globaal zijn jouw hersenen in te delen in 3 ‘gebieden’:

· De hersenstam (het reptielenbrein, het roze gebied vanaf je wervelkolom naar je schedel),

· de kleine hersenen (het rode gebied boven je nek) en

· de grote hersenen (je neocortex, zitten boven je kleine hersenen).


Het limbisch systeem- het klokhuis van de appel

Centraal in de grote hersenen, zit je limbisch systeem. Deze ligt diep gelegen in het midden van jouw brein. Als jouw hersenen een appel zouden zijn, dan is het limbisch systeem het klokhuis. Het limbisch systeem bestaat uit een groep structuren die betrokken is bij jouw emotioneel geheugen, als:

- het nemen van beslissingen, het langetermijngeheugen, je motivatie,

- het leren herkennen van emoties en genegenheid (affectie),

- evaluatie van beloning en straf, verslaving en genot,

- de regulering van honger, dorst, seksuele opwinding en de slaap-waakcyclus, enz.

Het is evolutionair gezien één van de oudste delen van de hersenen in ons menselijk bestaan.


De amygdalae; de pitjes in het klokhuis

In dit limbisch systeem zitten 2 amandelvormige kernen van neuronen (lichaamscellen), die we de amygdalae noemen. Zie de amygdalae als de pitjes in het klokhuis van de appel. Hier vindt de emotionele informatieverwerking plaats. Hier wordt informatie ontvangen van je zintuigen (horen, zien, proeven, ruiken, voelen) en omgezet naar emoties. Ook reageert de amygdalae op de gezichtsuitdrukking van andere mensen. Met name onze reacties op angst, agressie en ons seksueel gedrag worden hier verwerkt.

De beschermende functie van deze vriend, de ‘emotie verwerker’

De amygdalae slaat eerdere situaties op in dit emotionele geheugen en beoordeeld deze. Bij iedere nieuwe situatie bepaalt de amygdalae welke emotionele reactie het meest zinvol is voor jou. Hierdoor leer je het fijne gevoel te herkennen van veiligheid, genegenheid, gezelligheid en intimiteit en leer je hoe te verbinden en te laten koesteren.

Ook bij onveilige/ angstige situaties, doet de amygdalae zijn werk. De zintuigen geven signalen door die door de amygdalae als ‘agressie of angst’ wordt gelabeld. Deze waarneming wordt ook opgeslagen in de hersenen en gekoppeld aan de gebeurtenis, de mensen en de aanwezige objecten. Ook hier worden andere processen in jouw lichaam ‘aan’ gezet, waardoor je heel snel en adequaat kunt reageren. Je reageert impulsief met aanvallen, vluchten of (wanneer dit niet lukt of kan) door te bevriezen/ je schakelt jezelf uit.

Dankzij deze amygdalae hebben wij vroeger als mens dus vaak adequaat weten te handelen en weten te ontsnappen en overleven bij dreigend gevaar.

Onze goede vriend maakt geen onderscheid tussen 'toen en nu'

Wanneer jij als baby of jong kind schade hebt opgelopen in jouw emotionele geheugen, door bijv. veel onveiligheid, angst, agressie of juist teveel afwezigheid van liefdevolle aandacht en affectie, dan zul je deze emoties in je verdere leven veel sneller herkennen én veel heftiger ervaren. Ook in situaties die lijken op toen, maar waarbij je nu niet werkelijk gevaar loopt, zal de amygdalae ‘trouw’ zijn werk blijven doen en jouw waarschuwen.

Hij verbind de signalen van je zintuigen met eerdere opgedane ervaringen en geeft jouw een emotie die hij het meest zinvol vindt voor jou, om te overleven. Het wordt jouw overlevingsstrategie.


Je voelt je dan ineens in het nauw gezet, angstig of 'aangevallen'. Je reactie is vaak buitensporig heftig, blijft langer hangen en kan voor jou voelen alsof je gevangen zit. Je ‘vuurt af’, nog voordat je het zelf in de gaten hebt. Dit gaat in een 200e van een seconde, zo snel, dat je voelt geen keuze te hebben en geen oplossing ziet hoe dit te veranderen.


Kan ik mijn emoties onder controle krijgen?

JA, dat kan! Hier zijn krachtige oefeningen voor:

  • Eerst wil je je bewust worden van je overlevingsstrategie,

  • Dan leer je naar je emoties te kijken en ze te herkennen van een afstandje,

  • Je oefent door deze emoties opnieuw te ervaren, te accepteren en ze liefdevol te bedanken voor hun werk als 'trouwe beschermer'.

  • Je leert je amygdalae om te kunnen ontspannen, je bent veilig in het hier- en- nu.

  • In de ruimte en rust die je nu voelt, kun je leren voelen en uitspreken wat je wél nodig hebt, om je veilig te voelen en te blijven verbinden.

Wanneer je helder kunt blijven nadenken wanneer het spannend wordt, dus ‘AAN’ kunt blijven, dan pak je de regie terug. Dan zit je in je volwassen denken en ben je niet meer het kind/ het slachtoffer van je eigen emoties.


Merk je dat je gevangen zit in je (oude) emoties? Vraag om hulp bij dit onderzoek, je bent het waard!


77 weergaven0 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven

Comments


bottom of page